Sfeerfoto

Bemoeien met andermans opvoeding

We weten allemaal dat opvoeden erg moeilijk is. We zijn een gezin met vijf kinderen tussen twaalf en twintig jaar en proberen net als iedereen de kinderen zo goed mogelijk op te voeden volgens Gods woord: niet al te rechtvaardig en niet al te goddeloos. Waar we tegenaan lopen is dat andere ouders ons soms opbellen en zich bemoeien met onze standpunten. Ik zou willen adviseren om niet jezelf niet met andermans problemen te bemoeien.

De ouders laten in de brief merken dat ze middenin de wereld staan en gewetensvol zoeken naar juiste koers voor hun kinderen. In een gezin met allemaal grotere kinderen zijn er heel wat zaken die de aandacht vragen. Deze ouders durven in te gaam tegen de mening van de kinderen en van andere ouders. Dit kunnen ze doen omdat ze zélf nagaan of iets goed is, vanuit het besef dat Gods Woord gaat over het gehele leven.

Daar komt wel wat tegenop. In de eerste plaats de eigen kinderen. Ze protesteren als de lesjes voor catechisatie overhoord worden. Ze protesteren als er aanmerkingen komen op de lengte van de rok of van de oorbellen. Wat de kinderen bedoelen is ten diepste dit: "Laat ons vrij, wij willen die inmenging niet, we maken het zelf wel uit". Maar wat ze zeggen is: "Andere ouders doen ook niet zo moeilijk". Ouders kunnen van slag raken als ze horen dat andere ouders geen punt maken van dingen die voor hen principieel zijn. Stel dat dit waar is - jongeren roepen heel makkelijk dat hun ouders als enige ouderwets en streng zijn, maar dat kan nog erg meevallen - dan nog is het volstrekt legitiem dat ouders hun eigen plan te trekken in het gezin. Zij zijn namelijk geen verantwoording schuldig aan andere ouders en ook niet aan hun kinderen. Ze moeten verantwoording afleggen tegenover de Heere Die wil dat kinderen opgevoed worden in het spoor van Zijn geboden.

Naast protest van kinderen, komt er ook protest van andere ouders die de benadering van de vragenstellers te bekrompen vinden. Die ouders bellen zelfs op. Ze verzoeken of het niet wat makkelijker kan. De voorbeelden slaan op de verkering van de twee zonen: in het gezin van de vriendin houdt men er andere opvattingen op na. Als het gaat om de genoemde voorbeelden, geef ik de vragenstellers direct gelijk. Inderdaad is het onzin dat je zoon van achttien jaar met zijn aanstaande schoonfamilie mee emigreert naar Canada, terwijl hij hier een opleiding doet en er geen trouwplannen zijn. Inderdaad is het flauwekul dat je zoon van zestien na vijf avonden aanwezigheid bij zijn vriendin, verplicht wordt haar verjaardag nog een keer mee te vieren voor ooms en tantes. Zeker als de laatste avonden een catechisatieavond betreft, is dat echt een reden om geen toestemming te geven. Als de moeder van de vriendin zegt dat de verkering uitgaat als hij niet aanwezig is, is dat mijns inziens tekenend voor de echtheid van de liefde.

Wat me in de brief opvalt, is de kinderen zelf niet weerbaar lijken te zijn. Waarom kan een zoon die al verkering heeft, zijn eigen boontjes niet doppen? Hoe komt het dat hij zich laat inpakken door zijn vriendin en aanstaande schoonfamilie? Daar heeft het veel van weg. Het is opmerkelijk dat beide zonen niet stevig in hun schoenen staan. Misschien nemen ze innerlijk afstand van datgene wat hun thuis is voorgehouden. Dat is ontzettend verdrietig. Maar daar lees ik niets over in de brief.

Misschien worden de kinderen thuis onvoldoende zelf weerbaar gemaakt en blijven de ouders steeds voor hen de beslissingen nemen. Dat kan. Heel gewetensvol maken ouders uit hoe en wat er thuis gebeurt. Maar als het daarbij blijft, is dat onvoldoende. Als ouders de stap niet maken om het geweten van hun kinderen te vormen, dan staat een kind met lege handen als hij niet meer op zijn ouders terug kan vallen. Het geweten moet van jongsafaan gevormd worden. Hoe? Door te praten. Door de geboden van God langs de praktijk van elke dag te leggen en te vertellen waarom iets wel of niet goed is. Zolang ze klein zijn, kunnen we voor hen beslissen en vertellen waarom we het op die manier doen. Als een kind groter wordt, kunnen ouders vragen stellen die hem helpen beslissen. "Is het goed wat je wilt doen? Waarom wel, waarom niet?" Als hij het niet zo duidelijk weet, moeten ouders hem uit de tent lokken. Want kinderen moeten uiteindelijk zelf het innerlijke besef krijgen of iets goed of fout is. Beslissen over het hoofd van de kinderen heen, bevordert het overnemen van de principes niet. Kinderen moeten zélf gaan inzien wat de waarde is van bepaalde principes. Het liefst voor de puberteit aanbreekt. Vandaar dat het geweten vooral in de kinderjaren gevormd moet worden. Als principes alleen een hinderlijke grens zijn, dan kweekt dat verzet. Ook kan een kind niet goed weerstand bieden als hij mensen tegenover zich heeft die anders denken. Hij kan niet beargumenteren waarom hij iets niet goed vindt. Zeker als een zoon verkering heeft, moet hij zelf ergens voor staan. Anders is hij geen goede partij voor die ander en laat zich makkelijk inpakken. Ik denk dat het bemoeien van andere ouders met de opvoeding vanzelf minder wordt als de grotere kinderen zelf hun woordje kunnen doen.

Tenslotte wil ik nog een opmerking ingaan. Ouders zouden zich niet moeten bemoeien met andermans opvoeding. Mijns inziens ligt het er helemaal aan hoe ze dat doen. Als de insteek is om de ander te veroordelen, dan kunnen ze inderdaad beter hun mond houden. Maar als er wederzijdse openheid is, kan het gesprek juist wel heel goed zijn. Tijdens opvoedavonden merk ik dat ouders de onderlinge uitwisseling heel erg op prijs stellen. Ze delen hoe moeilijk het is om de vicieuze cirkel van negatieve aandacht te doorbreken. Ze herkennen elkaars moeiten om goede grenzen te trekken. Ouders kunnen leren van elkaars aanpak.

Tips:

  • Besef dat we voor de opvoeding voor God verantwoordelijk zijn
  • Neem de opmerkingen dat geen enkele ouder zo ouderwets is, met een korreltje zout
  • Laat onterechte kritiek van je af glijden
  • Maak werk van de gewetensvorming
  • Praat met je kind
  • Wees niet defensief, maar sta open naar andere opvoeders

Deze website maakt gebruik van cookies

Deze website gebruikt cookies. Door gebruik te maken van deze website, geef je aan akkoord te zijn met het gebruik van cookies. Lees meer

Sluiten